پرسش :

تلاوت سوره یوسف چه فضیلتی دارد؟


پاسخ :
در روایات اسلامی برای تلاوت این سوره فضایل مختلفی ذکر شده است، از جمله در حدیثی امام صادق علیه السلام فرمود:
«مَن قَرَأَ سورَةَ یُوسُفَ فی کُلّ یَومٍ أو فی کُلّ لَیلَةٍ بَعَثَهُ اللّهُ یَومَ القِیامَةِ وَجَمالُهُ مِثلُ جَمالِ یُوسُفَ وَلا یُصیبُهُ فَزَعٌ یَومَ القِیامَةِ وَکانَ مِن خِیارِ عِبادِ اللّهِ الصّالِحِینَ؛ هر کس سوره یوسف را در هر روز یا هر شب بخواند، خداوند او را روز رستاخیز برمی‌انگیزد در حالی که زیباییش همچون زیبایی یوسف است و روز قیامت هیچ‌گونه ناراحتی به او نمی‌رسد و از بندگان صالح خدا خواهد بود».(1)
 
روایاتی که در بیان فضیلت سوره‌های قرآن آمده، به‌معنی خواندن سطحی بدون تفکّر و عمل نیست، بلکه تلاوتی است مقدّمه تفکّر و تفکّری است سرآغاز عمل. و با توجّه به محتوای این سوره روشن است که اگر کسی برنامه زندگی خود را از آن بگیرد و در برابر طوفان‌های شدید شهوت، مال، جاه، مقام، خویشتن‌داری کند، تا آنجا که سیاه‌چال زندان را توأم با پاکدامنی بر قصر آلوده شاهان مقدّم دارد، چنین کسی زیبایی روح و جان او همانند زیبایی یوسف است و در قیامت که هر چیز پنهانی آشکار می‌شود، جمال خیره‌کننده‌ای پیدا خواهد کرد و در صف بندگان صالح خدا خواهد بود.
 
گفتنی است که در چند حدیث از تعلیم دادن این سوره به زنان نهی شده،(2) شاید به این علّت که آیات مربوط به همسر عزیز مصر و زنان هوسباز مصری، با تمام عفّت بیانی که در آن رعایت شده، برای برخی زنان ممکن است تحریک‌کننده باشد، ولی به‌عکس تأکید شده سوره نور که مشتمل بر آیات حجاب است به آنها تعلیم شود. البتّه روی‌هم‌رفته اسناد این روایات چندان قابل اعتماد نیست. به علاوه در برخی روایات عکس این مطلب دیده می‌شود و در آن، تشویق به تعلیم این سوره به خانواده‌ها شده است.(3)

از این گذشته، دقّت در آیات این سوره نشان می‌دهد که نه‌تنها هیچ نقطه منفی برای زنان در آن وجود ندارد، بلکه ماجرای زندگی آلوده همسر عزیز مصر درس عبرتی است برای کسانی که گرفتار وسوسه‌های شیطانی می‌شوند.
 
پی‌نوشت:
1- مجمع‌البیان، ذیل آیه مورد بحث
2- بحارالانوار، ج 100، ص 255
3- مجمع‌البیان، آغاز سوره

​​​​​​​منبع: فضیلت سوره‌های قرآن (برگرفته از تفسیر نمونه)؛ مهدی دربانی، قم: امام علی بن ابی‌طالب (ع)، ۱۳۸۹.